Truyện dân gian là gì? Truyện dân gian gồm những danh mục nào? Hãy cùng Reader khám phá ý nghĩa và tổng quan về truyện dân gian để hiểu rõ hơn về các
Ý nghĩa của văn học dân gian
Văn học dân gian hay văn học truyền miệng là văn học được tổ chức và ghi chép, khác với văn học chính quy, mặc dù nhiều tác phẩm văn học truyền miệng đã được ghi chép bằng chữ viết. Văn học dân gian không có một định nghĩa chính thức, vì điều này có thể được miêu tả khác nhau bởi các nhà nghiên cứu. Một quan điểm phổ biến là văn học dân gian là văn học được truyền miệng và không có hình thức cố định. Nó bao gồm các câu chuyện, truyền thuyết và bài thơ được lưu truyền qua nhiều thế hệ dưới dạng lời nói. Văn học dân gian có chức năng ghi nhớ niềm tin, giá trị văn hóa, giáo dục và chuyển giao qua nhiều thế hệ.
Bạn đang xem: Ý nghĩa và các danh mục văn học dân gian
Các danh mục truyện dân gian
Thần thoại
Thần thoại là loại truyện dân gian kể về các vị thần, xuất hiện từ thời cổ đại nhằm giải thích các hiện tượng tự nhiên, biểu hiện khát vọng của con người chinh phục thiên nhiên.
Sử thi
Sử thi là các tác phẩm văn học dân gian có quy mô lớn, giọng điệu và nhịp điệu, xây dựng các tượng trưng nghệ thuật hung hãn, hùng tráng để kể về một hoặc nhiều sự kiện quan trọng trong cộng đồng cuộc sống của người dân thời cổ đại. Nhân vật trong sử thi mang tính chất cộng đồng, đại diện cho sức mạnh và niềm tin của cộng đồng.
Truyền thuyết
Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các sự kiện và nhân vật liên quan đến lịch sử, thường có yếu tố tưởng tượng và kì ảo. Truyện này thể hiện sự đánh giá và thái độ của người dân đối với nhân vật và sự kiện lịch sử.
Nhân vật trong truyền thuyết chủ yếu là con người hoặc thần tượng (thần tượng có tình cảm, mong ước, khát vọng tương tự con người, hay còn được gọi là “nửa thần nửa người”). Cốt truyện thường xoay quanh nhiều nhân vật, thậm chí có thể xây dựng thành hai hệ thống nhân vật đối lập. Ngôn ngữ của truyền thuyết thường ngắn gọn, ít miêu tả, chủ yếu tập trung vào hành động của nhân vật và kể về nguồn gốc của nhân vật.
Cổ tích
Cổ tích là những tác phẩm văn học dân gian, chủ yếu sử dụng yếu tố tưởng tượng và kì ảo để thể hiện cái nhìn hiện thực của con người về cuộc sống, tiết lộ quan điểm về đạo đức và công bằng xã hội và lý tưởng về một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Trong mỗi câu chuyện cổ tích, có những yếu tố thực tế, nhưng những yếu tố này lại được tạo ra và kì ảo nhằm xây dựng một thế giới khác với thế giới hiện tại – thế giới cổ tích, nơi mọi thứ có thể xảy ra.
Truyện ngụ ngôn
Xem thêm : Truyện ngụ ngôn Chó sói và bảy chú dê con
Truyện ngụ ngôn là loại truyện được kể, bằng văn xuôi hoặc văn thơ, sử dụng câu chuyện về đồ vật, động vật,… hoặc về con người để nói bóng gió, một cách giấu diếm chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, dạy dỗ một bài học nào đó trong cuộc sống.
Một phần lớn của truyện ngụ ngôn bắt nguồn từ truyện loài vật vì mối quan hệ gần gũi giữa con người và tự nhiên. Những truyện ngụ ngôn có cấu trúc ngắn gọn, ít diễn biến. Phần chính của câu chuyện được nhấn mạnh, phần ý nghĩa thì sâu cắm, người đọc phải tự suy ra.
Câu đố: là những câu hỏi hay đoạn văn có vần dùng để mô tả một đối tượng, một khái niệm, một hiện tượng,… nhằm thách thức người nghe hoặc đọc để tìm ra câu trả lời hoặc giải thích, mục đích vui chơi, rèn kỹ năng tư duy và cung cấp tri thức về cuộc sống.
Ca dao: Là những bài thơ mang tính chất tình cảm dân gian, thường là những câu hát có vần, có nhịp điệu để diễn đạt thế giới tâm hồn của con người.
Vè: Là tác phẩm văn học dân gian có lời thơ mộc mạc kể về các sự kiện trong xã hội nhằm thông báo và bình luận.
Ngoài ra, văn học dân gian còn có một số danh mục khác như truyện thơ, xiếc,…
So sánh các danh mục truyện dân gian
Truyền thuyết và cổ tích:
Giống nhau:
Đều là truyện dân gian (loại văn học tự sự).
Đều có yếu tố tưởng tượng và kì ảo.
Nhân vật chính thường ra đời một cách thần kỳ và có những khả năng phi thường.
Xem thêm : Ý nghĩa của khái niệm “tình huống truyện” và các loại tình huống truyện
Khác nhau:
Truyền thuyết kể về nhân vật và sự kiện lịch sử, trong khi cổ tích kể về cuộc sống của các loại nhân vật cụ thể.
Truyền thuyết thể hiện cách đánh giá của người dân, trong khi cổ tích thể hiện quan niệm và ước mơ của người dân về cuộc chiến giữa điều tốt và điều xấu.
Trong truyền thuyết, người kể và người nghe đều cho rằng câu chuyện là thật (mặc dù có yếu tố tưởng tượng và kì ảo); trong khi đó, trong cổ tích, cả người kể và người nghe đều cho rằng câu chuyện không có thực (mặc dù có những yếu tố rất thực tế).
Truyện ngụ ngôn và truyện cười
Giống nhau:
Cả hai có yếu tố gây cười.
Xem thêm : Ý nghĩa của khái niệm “tình huống truyện” và các loại tình huống truyện
Khác nhau:
Truyện ngụ ngôn nhằm khuyên nhủ, dạy dỗ một bài học cụ thể trong cuộc sống.
Truyện cười nhằm làm vui, châm biếm, phê phán.
Hãy xem thêm:
- Những câu chuyện cười dân gian Việt Nam hay nhất và có ý nghĩa nhất
- Chùm ca dao châm biếm, hài hước và hay nhất
- Đặc điểm của thể loại kịch nói, thể loại kịch nói có điều gì đặc biệt
Nguồn: https://tacphammoi.net
Danh mục: Truyện Hay
